fbpx

Θετική Σκέψη σε τρία βήματα

Η θετική σκέψη, η ικανότητα να παράγουμε θετικά χρωματισμένες ερμηνείες της κοινωνικής μας πραγματικότητας είναι περισσότερο επίκαιρη από ποτέ.

Η θετική σκέψη έρχεται στην ουσία να μας υπενθυμίσει τα αυτονόητα: ότι το νόμισμα έχει πάντα δύο όψεις. Ότι το αρνητικό σενάριο, δεν παύει να είναι και αυτό… ένα σενάριο.

Με τον όρο θετική σκέψη θα περιέγραφα έναν τρόπο αντίληψης και ερμηνείας των συνθηκών της ζωή μας -είτε αφορά τη σχέση με τον εαυτό μας ή τη σχέση με τους γύρω μας, είτε αφορά το μέλλον μας ή τις παρούσες καταστάσεις- συνειδητά επικεντρωμένο και στα θετικά στοιχεία κάθε συνθήκης.

Χωρίς παρωπίδες για τις ενδεχομένως αρνητικές συνέπειες μιας κατάστασης, η θετική σκέψη είναι ο τρόπος θεώρησης του κόσμου που χαρακτηρίζεται από μια ρεαλιστική αισιοδοξία και επιμένει να βάζει το στίγμα στη θετική πλευρά των εμπειριών μας έναντι της αρνητικής.

Κάνε θετικές σκέψεις! Ακούγεται εύκολο, φαντάζει δύσκολο στην πράξη. Δεν θα διαφωνήσω. Το δύσκολο όμως δεν σημαίνει ακατόρθωτο. Πώς μπορούμε λοιπόν να μεταστρέψουμε τις σκέψεις μας σε θετικές;

Καταγράψτε τις αρνητικές σας σκέψεις

Για να καταφέρετε να απαλλαγείτε από αρνητικές σκέψεις χρειάζεται αρχικά να μπορέσετε να τις συνειδητοποιήσετε. Δεν μπορείτε να αλλάξετε κάτι αν δεν βρείτε τι ακριβώς είναι αυτό που πρέπει να αλλάξετε. Δημιουργήστε ημερολόγιο αρνητικών σκέψεων και καταγράψτε τις σκέψεις που περνάνε από το μυαλό σας κάθε φορά που διαπιστώνετε τη διάθεσή σας να αλλάζει προς το χειρότερο, κάθε φορά δηλαδή που αγχώνεστε, στρεσάρεστε, στεναχωριέστε.

Προσέξτε να μην γράφετε συναισθήματα αλλά μόνο σκέψεις, δηλαδή τι σας συμβαίνει τη δεδομένη χρονική στιγμή και τι σκέφτεστε εσείς για αυτό. Αρνητικές σκέψεις είναι οι σκέψεις μέσα από τις οποίες διακρίνετε την τάση να αναλαμβάνετε αποκλειστικά και μόνο εσείς την ευθύνη για ό,τι άσχημο συμβαίνει, την τάση να δίνετε περισσότερη σημασία στο αρνητικό στοιχείο μέσα σε μια περίσταση και να αγνοείτε το θετικό, την τάση να πιστεύετε ότι μόνο αρνητικά πράγματα θα συμβούν στο μέλλον, κ.ά. Οι αρνητικές σκέψεις δημιουργούν επίμονα αρνητικά συναισθήματα.

Αν συνεχίσετε αυτήν την καταγραφή για 1-2 εβδομάδες, θα διαπιστώσετε στη συνέχεια ότι από ένα σημείο και μετά οι σκέψεις σας γυρνάνε γύρω από τα ίδια μοτίβα, έχουν κοινά περιεχόμενα και επαναλαμβάνονται.

Διερευνήστε εναλλακτικές οπτικές

Για να καταφέρουμε να σκεφτούμε διαφορετικά χρειάζεται να θέσουμε στον εαυτό μας διαφορετικά ερωτήματα. Ερωτήματα που ξεκινούν με το «Γιατί» συνήθως δεν μας βοηθάνε. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι επειδή ψάχνουν για αιτίες και σε αυτήν την αναζήτηση είναι εύκολο να μοιράζουμε κατηγορητήρια δεξιά και αριστερά.

Ένας άλλος λόγος που δεν μας βοηθάνε είναι επειδή καταλήγουμε να ρωτάμε στον εαυτό μας πράγματα που δεν είτε δεν επιδέχονται απάντησης είτε δεν έχει καμιά χρησιμότητα η απάντηση, όπως “Γιατί να συμβαίνει αυτό σε μένα;” “Γιατί να μην μπορούσαν τα πράγματα να είναι διαφορετικά;”.

Αντί να ψάχνετε αιτίες ή να χάνεστε σε ανούσιες αναζητήσεις, προσπαθήστε να διερευνήσετε τρόπους και μεθόδους λύσης. Θέστε στον εαυτό σας διαφορετικές ερωτήσεις, για να οδηγήσετε τη σκέψη σας σε άλλες κατευθύνσεις. Επιλέξτε ερωτήματα που αναζητούν λύσεις στο παρόν, που διευρύνουν τη σκέψη σας και σας κατευθύνουν σε δράσεις.

  • Πώς μπορεί να μου φανεί χρήσιμη αυτή η εμπειρία;
  • Τι μπορώ να κάνω για να νιώσω καλύτερα;
  • Πώς μπορώ να δω την κατάσταση διαφορετικά;
  • Ποια εναλλακτική ερμηνεία υπάρχει, πέρα από αυτήν που μου έρχεται πρώτη στο μυαλό;
  • Τι θα έλεγα σε έναν τρίτο αν ήταν στη θέση μου;

Κάθε φορά που μια αυτόματη αρνητική σκέψη ξεπηδάει στο μυαλό σας, εντοπίστε μια εναλλακτική ερμηνεία, όσο γίνεται πιο κοντά στην πραγματικότητα και επεξεργαστείτε την όσο το δυνατόν περισσότερο. Μην περιμένετε ότι οι αρνητικές σας σκέψεις θα υποχωρήσουν άμεσα. Επειδή έχουν αυτοματοποιηθεί και δυναμώσει θα χρειαστεί χρόνο για να χάσουν την ισχύ τους. Μπορεί να συνεχίσουν να σας έρχονται πρώτες στο μυαλό αλλά θα διαπιστώσετε πως όσο τις αντικρούετε τόσο χάνουν σταδιακά την εγκυρότητά τους.

Κρατείστε ένα ημερολόγιο θετικών σκέψεων

Όταν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τον εαυτό μας μέσα από τους παραμορφωτικούς φακούς του αρνητισμού εντοπίζουμε κυρίως 3 πράγματα: λάθη, αποτυχίες και αρνητικά συναισθήματα. Κάνοντας αυτήν την επιλεκτική εστίαση προσοχής τείνουμε να πιστεύουμε ότι όλη μας η ζωή κατακλύζεται από αυτά.

Επειδή έχουμε εξασκήσει τον εαυτό μας στο να τα εντοπίζει και να τα ανακυκλώνει δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν μέσα στην ημέρα μας θετικά βιώματα, σκέψεις και συναισθήματα. Συνήθως τα προσπερνάμε γρήγορα, δεν τους δίνουμε την πρέπουσα σημασία για να συγκεντρωθούμε εκ νέου σε αυτό που μας απασχολεί: το αρνητικό.

Μια άσκηση που μπορεί να αναδείξει την σημασία των θετικών εμπειριών στη ζωή μας είναι αυτή του ημερολογίου θετικών σκέψεων.

Καταγράψτε για τουλάχιστον μια εβδομάδα για κάθε μέρα:

  • Μια θετική σκέψη που κάνατε για τον εαυτό σας ή για κάποιον άλλον.
  • Ένα όμορφο συναίσθημα που νιώσατε.
  • Κάτι θετικό που κάνατε για τον εαυτό σας.
  • Μια καλή κουβέντα που είπατε σε κάποιον.

Η προσπάθεια να ολοκληρώσετε την άσκηση σημαίνει και μια συνειδητή επικέντρωση της προσοχής μας σε όλα τα μικρά ή και μεγάλα όμορφα πράγματα της καθημερινότητας που επιτρέπουμε να περνάνε απαρατήρητα, όσο εμείς είμαστε αποροφημένοι στις μαύρες σκέψεις μας.

Η θετικά προσανατολισμένη σκέψη δεν είναι απαραίτητα ένα ταλέντο που κάποιοι το έχουν και κάποιοι όχι. Είναι μια επιλογή που μπορεί να κάνει ο καθένας από εμάς, από τη στιγμή που αποφασίσει πώς θέλει να ζήσει τη ζωή του και είναι έτοιμος να αναλάβει το μερίδιο που του αναλογεί γι’ αυτή την επιλογή.

Βάλια Παυλίδου 
Ψυχολόγος Msc Κοινωνικής Κλινικής Ψυχολογίας, Γνωστική Συμπεριφορική Ειδίκευση
www.psychologynow.gr

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *