Τα διαλείμματα ενσυνειδητότητας (mindful breaks) είναι το μυστικό για να μη χάνει κανείς τη στιγμή.
Έχετε οδηγήσει ποτέ φτάνοντας στον προορισμό σας χωρίς να θυμάστε πώς οδηγήσατε ώς εκεί; Έχετε δώσει ποτέ στο παιδί σας μερική μόνο προσοχή, με αποτέλεσμα να έχετε συγκρατήσει πολύ λίγα από όσα είπε; Εάν ναι, δεν είστε οι μόνοι. Αυτά είμαι μερικά κοινά παραδείγματα του πώς το μυαλό μας λειτουργεί στον αυτόματο πιλότο –με απόσπαση της προσοχής, έχοντας περιορισμένη συνειδητότητα επί του περιβάλλοντος και με μια χρόνια αίσθηση ότι χάνουμε τη στιγμή– πολύ γνώριμες καταστάσεις για τις περισσότερες απασχολημένες μαμάδες.
Η ενσυνειδητότητα (mindfulness), ουσιαστικά το αντίθετο από τον αυτόματο πιλότο, σημαίνει το να φέρνουμε σκόπιμα την προσοχή μας στην παρούσα στιγμή με καλοσύνη. Αντί να «μηρυκάζουμε» το παρελθόν ή να φανταζόμαστε το μέλλον (ανησυχώντας προκαταβολικά για το «εάν… τότε»), η ενσυνειδητότητα μάς ενθαρρύνει να είμαστε παρόντες στις ζωές μας και μας καθιστά σε θέση να αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες, ενώ πιο άμεσα και εύκολα απολαμβάνουμε το καλό.
Μπορούμε να κάνουμε ένα «διάλειμμα ενσυνειδητότητας», οπουδήποτε και οποιαδήποτε στιγμή. Αναγνωρίζοντας ότι δεν είμαστε εντελώς παρόντες αυτήν τη στιγμή, μπορούμε να τραβήξουμε οι ίδιοι απαλά τον εαυτό μας από την κατάσταση του «αυτόματου πιλότου». Όπως συμβαίνει με την εξάσκηση, όσο πιο πολύ θυμόμαστε να φέρνουμε την προσοχή μας στην παρούσα στιγμή τόσο πιο εύκολο μας γίνεται.
Τα διαλείμματα ενσυνειδητότητας είναι στρατηγικές που ενεργούν όταν οι στιγμές είναι δύσκολες, ως ενισχυτές ζωής για τις απλές, όμορφες στιγμές που συχνά χάνουμε όταν λειτουργούμε στον αυτόματο πιλότο. Μαθαίνοντας να εμποτίζουμε τη ζωή μας με περισσότερη ηρεμία και ενέργεια, μας προσφέρεται μια πληθώρα τρόπων, προκειμένου να κατεβούμε από τον διάδρομο της υπεραπασχόλησης, ενώ παραμένουμε αποτελεσματικοί και παραγωγικοί.
Να είστε σε επιφυλακή για τις ευκαιρίες που προσφέρονται μέσα στην ημέρα προκειμένου να κάνετε ένα διάλειμμα ενσυνειδητότητας.
Ακολουθούν δύο παραδείγματα για να ξεκινήσετε:
Ξυπνήστε με ευγνωμοσύνη
Για μια μητέρα το πρωινό ξύπνημα μπορεί να πηγαίνει κάπως έτσι:
•Σκέψη Νο 1: Τι είναι αυτός ο φρικτός θόρυβος;
•Σκέψη Νο 2: Ωχ, το ξυπνητήρι. Κιόλας;
•Σκέψη Νο 3: Είμαι τόσο κουρασμένη. Μισώ να είμαι κουρασμένη. Δεν κοιμάμαι ποτέ αρκετά.
•Σκέψη Νο 4: Θα είναι απαίσιο να προσπαθώ να δουλέψω σε μια συνεχή νυσταλέα κατάσταση.
Αυτές τις μέρες, ανάλογα με τις περιστάσεις, οι σκέψεις Νο 1 έως 3 μπορεί να προκύψουν. Εξάλλου, ως μαμάδες σίγουρα δεν έχουμε πάντα τον έλεγχο του ύπνου μας. Δεν έχουμε επίσης έλεγχο των σκέψεων που μας εμφανίζονται, αλλά έχουμε τον έλεγχο του τι θα επιλέξουμε να κάνουμε με αυτές τις σκέψεις. Με την πρακτική της ενσυνειδητότητας μαθαίνουμε αρχικά να παρατηρούμε αυτές τις σκέψεις, στη συνέχεια να επιλέγουμε πού θα στρέψουμε την προσοχή μας και να ξυπνάμε με ευγνωμοσύνη, εκτιμώντας το θετικό που φέρει κάθε μέρα.
Από τη στιγμή που θα είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε ότι είμαστε ξύπνιοι, κάνουμε μια παύση και παίρνουμε μια βαθιά ανάσα (στην αρχή αυτό μπορεί να γίνεται μόνο εφόσον σηκωθούμε από το κρεβάτι για να ξυπνήσουμε το παιδί ή να φτιάξουμε καφέ. Με την εξάσκηση θα πιάσουμε τον εαυτό μας να το επιτυγχάνει πιο γρήγορα, προτού σηκωθούμε από το κρεβάτι). Φέρνουμε στο μυαλό μας εκείνα τα πράγματα για τα οποία είμαστε ευγνώμονες. Ίσως να είναι η υγεία μας, τα παιδιά μας, ο σύντροφός μας, οι φίλοι, ο καφές, το κελάηδισμα των πουλιών, ο ήλιος που λάμπει ή η βροχή που πέφτει. Φροντίζουμε να είναι κάτι απλό και θετικό.
Παίρνοντας τρεις ανάσες αγκαλιασμένοι
Σε δύσκολες και γεμάτες άγχος στιγμές αγκαλιάστε το παιδί σας και πάρτε μαζί τρεις βαθιές ανάσες συγχρονισμένα. Χαλαρώστε τους ώμους και τους σφιγμένους μύες και νιώστε την ένταση να απομακρύνεται. «Διδάξτε» την αγκαλιά στα παιδιά και τον σύντροφό σας. Τα παιδιά αγαπούν τις αγκαλιές αλλά και οι έφηβοι τις αγαπούν «κρυφά». Χρησιμοποιήστε την αγκαλιά για να χαιρετηθείτε το πρωί, όταν νιώσετε ότι ο άλλος τη χρειάζεται ή και χωρίς συγκεκριμένο λόγο. Οι αναπνοές, σε συνδυασμό με την αγκαλιά, μπορούν να κάνουν θαύματα.
Θεοδώρα Αναστασίου
Ψυχολόγος