Κατά τη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα
ναρκισσιστικών χαρακτηριστικών λόγω των αναπτυξιακών σταδίων που επικεντρώνονται στον σχηματισμό ταυτότητας και την αυτοεπιβεβαίωση.
Ωστόσο, καθώς ωριμάζουμε και αποκτούμε περισσότερες εμπειρίες, αυξημένη ενσυναίσθηση και βαθύτερη κατανόηση του εαυτού μας και των άλλων, οι ναρκισσιστικές τάσεις μειώνονται, οδηγώντας σε πιο υγιείς και ισορροπημένες σχέσεις.
Καθώς μεγαλώνουμε, τείνουμε να επενδύουμε περισσότερο σε κοινωνικούς ρόλους και σχέσεις, κάτι που μπορεί φυσικά να περιορίσει τις ναρκισσιστικές τάσεις.
Όμως, οι αλλαγές είναι σχετικά μέτριες, πράγμα που σημαίνει ότι ενώ οι άνθρωποι γενικά γίνονται λιγότερο ναρκισσιστές με την πάροδο του χρόνου, η αλλαγή δεν είναι δυστυχώς σημαντική.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βέρνης και το Πανεπιστήμιο του Münster πραγματοποίησαν μια ολοκληρωμένη μελέτη αναλύοντας δεδομένα από περισσότερους από 37.000 συμμετέχοντες σε 51 διαφορετικές μελέτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Δυτική Ευρώπη, την Κίνα και τη Νέα Ζηλανδία που εξέταζαν πώς μεταβάλλονταν τα επίπεδα του ναρκισσισμού με την πάροδο του χρόνου.
Τα ευρήματά τους, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Psychological Bulletin στις 11 Ιουλίου 2024, δίνουν μια εντυπωσιακή εικόνα για το πώς εξελίσσονται τα ναρκισσιστικά στοιχεία από την παιδική ηλικία μέχρι τα γηρατειά.
Οι ερευνητές εξέτασαν τρεις διαφορετικούς τύπους ναρκισσισμού:
- Τον ναρκισσισμό που χαρακτηρίζεται από αίσθημα μεγαλοπρέπειας, ανωτερότητας και έντονη ανάγκη για θαυμασμό.
- Τον ναρκισσισμό που περιλαμβάνει αλαζονεία, σκληρότητα και χαμηλή ενσυναίσθηση.
- Τον ναρκισσισμό που χαρακτηρίζεται από συναισθηματική αστάθεια και υπερευαισθησία.
Και οι τρεις τύποι παρουσίασαν πτωτική τάση με την ηλικία αλλά σε διαφορετικό βαθμό. Ο ναρκισσισμός που χαρακτηρίζεται από αισθήματα μεγαλοπρέπειας παρουσίασε τη μικρότερη μείωση, ενώ εκείνος που χαρακτηρίζεται από αλαζονεία ή συναισθηματική αστάθεια παρουσίασαν πιο ουσιαστικές μειώσεις.
Να σημειώσουμε επίσης ότι οι πτωτικές τάσεις φάνηκαν να ισχύουν ανεξάρτητα από το φύλο και τη γενιά.
Μαρία Βόλλη
Εditor in Chief