Όταν κάποιος μας ζητήσει κάτι που δεν θέλουμε να κάνουμε, έχουμε τρεις επιλογές:
Α. Να πούμε «ναι» γιατί αισθανόμαστε άβολα, να του πούμε «όχι» και ύστερα να νιώθουμε άσχημα που δεν αρνηθήκαμε.
Β. Να πούμε «όχι» και να αισθανόμαστε άβολα, ακόμη και ενοχικά, που αρνηθήκαμε.
Γ. Να πούμε «όχι» και να μην αισθανόμαστε άσχημα που αρνηθήκαμε.
Ποιο από τα τρία θα επιλέγατε;
Η αυτοεκτίμησή μας είναι ισχυρή;
Η άποψη, η αξία και η εκτίμηση που έχουμε για τον εαυτό μας μάς οδηγούν στο να βάζουμε ή να μη βάζουμε προτεραιότητα τις ανάγκες και τα «θέλω» των άλλων ανθρώπων έναντι των δικών μας. Αποζητώντας την αποδοχή, αποφεύγουμε να πούμε «όχι», βάζοντας σε δεύτερη μοίρα εμάς.
Χρήσιμο θα ήταν να ενισχύσουμε την αυτοεκτίμησή μας, εξασκούμενοι στην αυτοαποδοχή. Μέσα από έναν εσωτερικό διάλογο, να αναγνωρίσουμε ότι δεν χρειάζεται να είμαστε τέλειοι για να έχουμε αξία. Να δεχτούμε τον σημερινό μας εαυτό, τις δυνατότητες και τις ικανότητές του. Να αντιληφθούμε ότι μπορεί να κάναμε λάθη, όμως είμαστε σε μια πορεία εξέλιξης, με αξίες, στόχους και όνειρα.
Έχουμε προκαθορισμένα και συγκεκριμένα προσωπικά όρια;
Κάποιες φορές, δυσκολευόμαστε να πούμε «όχι» ή το λέμε με τέτοιο τρόπο που δεν μας παίρνουν στα σοβαρά. Αυτό κυρίως συμβαίνει διότι μέσα μας αμφιταλαντευόμαστε ως προς το τι θέλουμε και πώς νιώθουμε. Δεν είμαστε ξεκάθαροι και αυτό αντανακλάται στους γύρω μας, δίνοντάς τους το περιθώριο να ξεπερνούν τα «μη συγκεκριμένα» όριά μας.
Χρήσιμο είναι να αξιολογήσουμε τις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους και να αντιληφθούμε τη δυναμική του ρόλου μας σε αυτές. Να προσδιορίζουμε μέσα μας τα κίνητρα ή τους λόγους που αρνούμαστε. Να αναγνωρίζουμε ποια είναι τα όριά μας και να μας επιτρέπουμε να μένουμε πιστοί σε αυτά.
«Τσιμπάμε» στις χειριστικές τεχνικές των άλλων;
Κάποιοι άνθρωποι, συνειδητά ή ασυνείδητα, προσπαθούν να μας χειραγωγήσουν, με ψέματα ή παραπλανώντας μας, κάνοντας επίκληση στα συναισθήματά μας ή κατηγορώντας μας προκειμένου να πούμε το «ναι». Με αποτέλεσμα να νιώθουμε μια έντονη αμφιθυμία, ντροπή ή ενοχή αν αρνηθούμε.
Χρειάζεται να αναγνωρίζουμε τις τακτικές «πειθούς» των άλλων ανθρώπων και να τις αποδομούμε. Να είμαστε προετοιμασμένοι ότι μπορεί να αντιδράσουν, να επιμείνουν, να ξαναρωτήσουν ή να μας συγκρίνουν με κάποιον άλλο που δεν τους αρνήθηκε. Ωφελεί να παίρνουμε τον χρόνο μας για να δώσουμε την τελική μας απάντηση, έτσι ώστε να έχουμε το περιθώριο να σκεφτούμε αποστασιοποιημένοι τι θέλουμε και ποιος είναι ο κατάλληλος τρόπος για να το εκφράσουμε.
Έχουμε εξασκηθεί ώστε να λέμε «όχι»;
Έχουμε αναρωτηθεί ποια είναι τα κόστη κάθε φορά που λέμε «ναι» ενώ θέλουμε να πούμε «όχι»; Θα ήταν πολύ βοηθητικό να κοιταχτούμε στον καθρέφτη μας και να πούμε «όχι», αλλάζοντας κάθε φορά την ένταση και το ηχόχρωμα της φωνής μας. Να παρατηρήσουμε τις εκφράσεις του προσώπου μας και να δούμε κατά πόσο η μη λεκτική μας επικοινωνία συνάδει με το «όχι» μας. Να εξασκηθούμε προκειμένου να βρούμε έναν τρόπο να αρνούμαστε, ώστε να είμαστε ξεκάθαροι και να εκπέμπουμε σταθερότητα.
Το να λέμε «όχι» δε μας κάνει κακούς ή καλούς ανθρώπους, είναι όμως πολύ σημαντικό να το λέμε με τον σωστό τρόπο και όταν το επιθυμούμε. Την επόμενη φορά που θα πούμε «όχι» σε κάποιον, ας ρωτήσουμε τον εαυτό μας: «Τι σημασία έχει αυτό το “όχι” για εμένα»;
Jenny Zorgiou
Life & Relationship Coach
Σύμβουλος Προσωπικής Ανάπτυξης
