Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει την έκφραση αυτή, ως σημείο αναφοράς για συνανθρώπους μας. Μια πεποίθηση, βασισμένη σε παράγοντες που ποικίλουν από περίπτωση σε περίπτωση και έχουν πάντα τον ίδιο κοινό παρονομαστή.
Την υποτίμηση της αξίας, της προσωπικότητας και των δυνατοτήτων ενός ανθρώπου.
Καμένο χαρτί, γιατί δεν είναι «καλός μαθητής».
Καμένο χαρτί, γιατί «είναι από σκάρτη ράτσα» θέλοντας να μειώσουμε τον τόπο καταγωγής του.
Καμένο χαρτί, γιατί «είναι κακός σπόρος» θέλοντας με τον τρόπο αυτό να τον στιγματίσουμε για την οικογένεια από την οποία προέρχεται.
Καμένο χαρτί, γιατί «αφού έμπλεξε μια φορά, θα μπλέκει πάντα» θέλοντας με τον τρόπο αυτό μια πράξη, να χαρακτηρίζει τη ζωή ενός ανθρώπου εις αεί.
Μπορούμε να είμαστε πολύ εφευρετικοί στους τρόπους που μπορούμε να στιγματίσουμε έναν άνθρωπο ως «καμένο χαρτί». Και να παινέψουμε τον εαυτό μας με ένα μεγαλόστομο «στα έλεγα εγώ», όταν «πέσουμε μέσα στις προβλέψεις μας.
Αλλά και να σταθούμε έκπληκτοι μπροστά σε περιπτώσεις που κάποιοι κατάφεραν να ξεφύγουν από το στίγμα αυτό και να χαράξουν πορεία στη ζωή τους σε πείσμα όλων όσων τους χαρακτήριζαν σαν «καμένο χαρτί».
Ένα κοινό χαρακτηριστικό που έχω παρατηρήσει από την εμπειρία μου είναι πως για να το καταφέρουν αυτό, αποφάσισαν να απομακρυνθούν από το περιβάλλον που τους στιγμάτιζε.
Άλλες φορές ήταν αρκετό να ανάψει τη σπίθα μέσα τους και να πάρουν δύναμη, η παρουσία ενός και μόνο ανθρώπου που πίστευε σε αυτούς.
Και λειτούργησε λυτρωτικά για τους ίδιους και τη ρότα της ζωής τους, καθώς βρέθηκαν ανάμεσα σε ανθρώπους που τους αποδέχονταν για αυτό που ήταν, χωρίς ταμπέλες.
Οι άνθρωποι ανθίζουν όταν βρεθούν σε κατάλληλα και υποστηρικτικά περιβάλλοντα.
Δημήτρης Κουτζαμάνης
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Συνιδρυτής ΑΜΚΕ Μαθήματα ζωής
