Μουσειολόγος και Ιστορικός Κοσμήματος, διατελεί Διευθύνουσα Σύμβουλος του Μουσείου Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη από το 1993. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης στο Richmond College του Λονδίνου και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στην Ιστορία Τέχνης και Μουσειακές Σπουδές.
Έχει επιμεληθεί περισσότερες από 100 εκθέσεις κοσμήματος και διακοσμητικών τεχνών στην Αθήνα και το εξωτερικό σε συνεργασία με σημαντικά μουσεία, ιδιωτικές συλλογές και καλλιτέχνες. Επιπλέον, έχει επιμεληθεί και συγγράψει επιστημονικούς και εκθεσιακούς καταλόγους, ενώ έχει δημοσιεύσεις σε συλλογικά έργα.
Ως Διευθύντρια του ΜΚΗΛ από το 1993, έχει σχεδιάσει και οργανώσει καινοτόμα πολιτιστικά και εκπαιδευτικά προγράμματα, απευθυνόμενα σε σχολικές ομάδες, ενήλικες και οικογένειες, καθώς και ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα για ομάδες με ευαλωτότητα.
Το όραμά της είναι να κρατήσει ζωντανή την παράδοση και τις τεχνικές που συνδέονται με την ιστορία της αργυροχρυσοχοΐας και των διακοσμητικών τεχνών, παρουσιάζοντας προγράμματα που διέπονται από τις σύγχρονες τάσεις της πολιτισμικής εκπαίδευσης και της μουσειακής αγωγής, εκπαιδεύοντας νέους επιστήμονες και δημιουργούς, ενισχύοντας, έτσι, τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία και προσφέροντας στην ακαδημαϊκή κοινότητα.
Σπουδάσατε Ιστορία της Τέχνης, Μουσειολογία και Μάρκετινγκ και στη συνέχεια ασχοληθήκατε με το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη. Ποιοι είναι οι κύριοι στόχοι του Μουσείου;
Ένα Μουσείο-Κόσμημα στην καρδιά του ιστορικού κέντρου της Αθήνας, το ΜΚΗΛ, είναι συνώνυμο της πρωτοποριακής πολιτιστικής ψυχαγωγίας. Από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα την οργάνωση και διοίκηση του ΜΚΗΛ, η επιθυμία μου ήταν να βρίσκεται ο επισκέπτης σε ένα χώρο αναζήτησης ενός χαμένου θησαυρού. Παρόλη την εξοικείωση με τα κοσμήματα Λαλαούνη από χιλιάδες γυναίκες από όλο τον κόσμο, το Μουσείο αποτελεί ένα μνημείο αφιερωμένο στην τέχνη της αργυροχρυσοχοΐας και το έργο που μας άφησαν ταλαντούχοι καλλιτέχνες από τα αρχαία χρόνια μετουσιωμένο στις δημιουργίες από τη σύγχρονη Ελλάδα.
Στόχος μου είναι να εξετάζεται το κόσμημα στην προέκτασή του με άλλες διακοσμητικές και παραδοσιακές τέχνες. Παράλληλα με ιστορικά και σύγχρονα έργα το έργο των καλλιτεχνών να παρουσιάζει τη ζωντανή ανάγκη των ανθρώπων για δημιουργία, αλλά κυρίως την παραγωγή αντικειμένων βαστώντας ζωντανές τις μνήμες των ανθρώπων που χρησιμοποίησαν ή/και φόρεσαν.
Ο χώρος του Μουσείου είναι από μόνος του μαγικός, στους πρόποδες της Ακρόπολης, καταλαμβάνει το χώρο που στέγασε τα εργαστήρια για την παραγωγή των ιστορικών πλέον έργων του Ηλία Λαλαούνη και παραπλεύρως το πατρικό του ιδρυτή, που με σεβασμό στεγάζει τα γραφεία και τη βιβλιοθήκη. Η πρωινή μου βόλτα στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου αλλά και η επίδειξη της θέας του Παρθενώνα από το δώμα του Μουσείου μού δίνουν ενέργεια για τη συνέχιση της οικογενειακής μου παράδοσης μέσα από ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Είμαστε περήφανοι να παραμένουμε φάρος πολιτισμού, όπου οι επισκέπτες μαθαίνουν τα μυστικά μιας πανάρχαιας τέχνης, την ιστορία αντικειμένων και κοινωνιών, τις σύγχρονες τάσεις της τέχνης και της μόδας. Το ΜΚΗΛ διατηρεί την ιστορία της επιτυχημένης επιχειρηματικής πρωτοβουλίας του Ηλία Λαλαούνη και υποδεικνύει νέους τρόπους μουσειακής εκπαίδευσης. Άλλωστε, όντας ένα από τα ελάχιστα Μουσεία στον κόσμο με αντικείμενο το κόσμημα, που σήμερα είναι από τα προσοδοφόρα και ελκυστικά επαγγέλματα παγκοσμίως, το Μουσείο ψυχαγωγεί, εκπαιδεύει και καθοδηγεί ένα ευρύ κοινό.
Ο πατέρας σας έχει μεγάλη ιστορία στον χώρο του κοσμήματος. Μιλήστε μας γι’ αυτόν…
Ο Ηλίας Λαλαούνης (1920-2013), ήταν χρυσοχόος, καλλιτέχνης, ακαδημαϊκός και ιδρυτής του Μουσείου Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη. Έγινε παγκοσμίως γνωστός για τη δημιουργία των χρυσών κοσμημάτων του που έμειναν στην ιστορία. Διακρίθηκε ιδιαιτέρως για την αναβίωση της αρχαίας ελληνικής χρυσοτεχνίας, αλλά και για την προώθησή της μέσα από τις συλλογές του στον 20ό αιώνα.
Γεννήθηκε το 1920, στην καρδιά της Αθήνας κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Ο χρυσοχόος, τέταρτης γενιάς, καταγόταν από τους Δελφούς, από μια οικογένεια καταξιωμένη στη χρυσοτεχνία και την τέχνη της ωρολογοποιίας.
Πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του πραγματοποιώντας εκτενή έρευνα, αντλώντας την έμπνευσή του από πληθώρα θεματικών. Ο Ηλίας Λαλαούνης έλαβε πολλά βραβεία και διακρίσεις για τη δουλειά του, με ύψιστη τιμή αυτήν της Γαλλικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών, το 1990, καθιστώντας τον τον μοναδικό κοσμηματοποιό που έχει εκλεγεί ποτέ ως μέλος της.
Το 1940, αναλαμβάνει την οικογενειακή επιχείρηση «ΖOLOTAS», την οποία είχε ιδρύσει ο θείος του, Ευθύμιος Ζολώτας, το 1895. Τη δεκαετία του ’50, ενώ η Ελλάδα προσπαθούσε να ορθοποδήσει από τον πόλεμο, γεννήθηκε το όραμα του Ηλία Λαλαούνη: αποφάσισε να δώσει νέα ζωή στα ελληνικά μουσειακά αντικείμενα και να τα μετατρέψει σε κοσμήματα, αναβιώνοντας αρχαίες τεχνικές, όπως η κοκκίδωση, η συρματερή, η σφυρήλατη τεχνική κ.ά., χρησιμοποιώντας, ταυτόχρονα, τη σύγχρονη τεχνολογία. Σαν σχεδιαστής και χρυσοχόος, σκοπός του ήταν η δημιουργία αντικειμένων υψηλής αισθητικής, ενώ αναζητούσε να εκφράσει τους συμβολισμούς, συνδέοντάς τους με το ιστορικό παρελθόν των αντικειμένων. Σε αυτά τα δύσκολα, για τη χώρα, χρόνια, τόσο κοινωνικοπολιτικά όσο και οικονομικά, ο Ηλίας Λαλαούνης κατάφερε να εφεύρει νέους αποδοτικούς τρόπους προώθησης της επιχείρησης εισάγοντας καινοτόμα στοιχεία στις δημιουργίες του, όπως η χρήση της αλυσίδας και έπειτα, η κοπή πετρών για τη διακόσμηση των κοσμημάτων και των μικρογλυπτών.
Το 1969 ίδρυσε τη δική του εταιρεία, που σήμερα ονομάζεται ILIAS LALAOUNIS – ΗΛΙΑΣ ΛΑΛΑΟΥΝΗΣ GREEK GOLD ΑΒΕΕ. Αρχικά, η επιχείρηση εγκαινίασε υποκαταστήματα σε ελληνικά νησιά, ενώ αργότερα βρέθηκε να εμπορεύεται δημιουργίες σε περισσότερα από 38 καταστήματα, σε όλο τον κόσμο.
Προσέλκυσε το κοινό του με την τεράστια ποικιλία των σχεδίων και των εξαιρετικών χειροποίητων κοσμημάτων του, σε βαθμό ευρείας αναγνώρισης. Έγινε δημοφιλής από το Λονδίνο μέχρι τη Νέα Υόρκη και από την Κωνσταντινούπολη μέχρι το Τόκιο, ενώ εξέθεσε τις δημιουργίες του σε πάνω από 70 ατομικές εκθέσεις σε όλο τον κόσμο. Από το 1969 μέχρι και το 2002, παρουσίασε 50 συλλογές σε 18.000 διαφορετικά σχέδια.
Ο Ηλίας Λαλαούνης, ως ιδρυτής του Μουσείου, είχε ως βασικό όραμά του τη συνέχιση και ανάπτυξη του εγχώριου ελληνικού κοσμήματος με την υποστήριξη της έρευνας και της προβολής που μπορεί να προσφέρει ένα τέτοιο ίδρυμα στον τομέα του κοσμήματος και των διακοσμητικών τεχνών.
Σήμερα, στο εκσυγχρονισμένο εργοστάσιο της εταιρείας ILIAS LALAOUNIS – ΗΛΙΑΣ ΛΑΛΑΟΥΝΗΣ GREEK GOLD ΑΒΕΕ, οι δημιουργίες σχεδιάζονται για τα επώνυμα καταστήματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Οι κόρες του Ηλία και της Λίλας Λαλαούνη, Αικατερίνη, Δήμητρα, Μαρία, έχουν αναλάβει την επιχείρηση, ενώ το Μουσείο η Ιωάννα.
Οι μόνιμες συλλογές του ιδρυτή του Μουσείου και πατέρα μου, Ηλία Λαλαούνη, ήταν το έναυσμα για τα εκπαιδευτικά προγράμματα που στήσαμε στο Μουσείο. Πρωτότυπα προγράμματα όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά και για τα διεθνή κριτήρια. Το ΜΚΗΛ κερδίζει πολλαπλά στοιχήματα από τη δυνατότητα επιβίωσής του μέχρι την πλούσια πολιτιστική του ατζέντα. Από το 1993 το όραμα του ιδρυτή του για ένα πρωτοποριακό μουσείο έγινε πράξη: περισσότερες από 80 συναρπαστικές περιοδικές εκθέσεις, εργαστήρια για όλες τις ηλικίες, προγράμματα εθελοντών, συμμετοχικά εκπαιδευτικά προγράμματα, σεμινάρια και διαλέξεις, ξεναγήσεις, δράσεις για ΑΜΕΑ και ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, είναι μερικές μόνο από τις καινοτόμες δράσεις που ετησίως μπορείτε να αναζητήσετε στο εκπαιδευτικό μας τμήμα.
Τι σας έκανε να ασχοληθείτε με το κόσμημα;
Ασχολούμαι με το κόσμημα ως αντικείμενο μελέτης ιστορικά και ως προϊόν ανάπτυξης σύγχρονης δημιουργίας. Η οικογενειακή παράδοση και οι σπουδές μου καθώς και η επαγγελματική εμπειρία με οδήγησαν να ασχοληθώ με το αντικείμενο καθώς όταν ιδρύσαμε το Μουσείο, υπήρχε μόνο ένα ακόμα Μουσείο στον κόσμο.
Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι σταθμοί στην καριέρα σας;
Η εμπειρία που αποκόμισα ως εργαζόμενη σε διεθνή Μουσεία. Η ίδρυση του Μουσείου. Οι σταθμοί αναβάθμισης του Μουσείου σε σύγχρονων διακοσμητικών τεχνών και κάποιες από τις ιστορικές εκθέσεις που διοργάνωσα.
Τι είναι αυτό που σας φέρνει ευτυχία στη δουλειά σας;
Τα χαμόγελα και οι ερωτήσεις μαθητών, η διάθεση των καλλιτεχνών να συμμετέχουν στα προγράμματά μας, η ηρεμία και συνεργασία των συνεργατών μου, ο σεβασμός και η συνεργασία μεταξύ συνεργατών μου σε άλλα Μουσεία και το χώρο γενικότερα.
Υπάρχει αγοραστικό κοινό στην Ελλάδα σήμερα που να αναζητά την ποιότητα και τη δημιουργικότητα;
Φυσικά και υπάρχει. Δουλειά μας δεν είναι η προώθηση εμπορικών προϊόντων, αλλά καινοτόμες ιδέες, νέα, μόδα και, φυσικά, η ανάδειξη του σύγχρονου υλικού πολιτισμού, που θα παραμείνει ως φάρος για την ανάδειξη της σύγχρονης Ελλάδας.
Ποιο είναι το μότο σας;
Σεβασμός, πίστη, σκληρή εργασία.
Τι είναι χαρούμενη ζωή για εσάς;
Ισορροπία σε όλα.
Τι θαυμάζετε περισσότερο στους ανθρώπους;
Σκληρή δουλειά, αφοσίωση, ψυχική ανάπτυξη.
Τι είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο ευτυχισμένο;
Η αγάπη…
Τι φοβάστε περισσότερο;
Τον πόλεμο…
Έχεις μια γεμάτη ζωή όταν…
Έχεις καλή υγεία, ειρήνη και αγάπη.
Πόση σημασία έχουν τα υλικά αγαθά για μια ευτυχισμένη ζωή;
Πολύ και τίποτα.
Καλοσύνη για εσάς είναι…
Να δίνω…