Μέρος πρώτο
Όταν εξετάζετε τη φυσική κατάσταση, πρέπει να θυμάστε ότι είναι κάτι παραπάνω από την απλή γυμναστική. Πριν από όλα, ας ξαναθυμηθούμε τι εννοούμε με τον όρο φυσική κατάσταση ή fitness.
Η επιστήμη καθορίζει ως φυσική κατάσταση το επίπεδο στο οποίο βρίσκονται όλες οι σωματικές, ψυχικές και πνευματικές παράμετροι σε μια δεδομένη στιγμή. Στην καθημερινή γλώσσα, η φυσική κατάσταση είναι ταυτόσημη με την καλή σωματική εμφάνιση, την καλή υγεία και ένα επαρκές επίπεδο ικανοτήτων.
Η επίτευξη μιας καλής γενικής φυσικής κατάστασης εξαρτάται από τον βαθμό της ανάπτυξης των επιμέρους ικανοτήτων, που όλες μαζί, και σε συνεργασία, καθορίζουν το επίπεδό της.
Καρδιοαναπνευστική αντοχή ή αερόβια ικανότητα
Αερόβια ικανότητα είναι η μέγιστη δυνατότητα πρόσληψης οξυγόνου (VO2 max) του σώματος, κατά τη διάρκεια της άσκησης, στη μονάδα του χρόνου, που μπορούν να καταναλώσουν οι ιστοί ενός ατόμου. Όσο περισσότερο οξυγόνο προσλαμβάνει ένας ασκούμενος τόσο περισσότερη ενέργεια παράγει, αφού το οξυγόνο είναι η καύσιμη ύλη κάθε ανθρώπου.
Ενώ όσο λιγότερο οξυγόνο μπορεί να μεταφέρει και να καταναλώσει το σώμα τόσο μικρότερη είναι και η αντοχή του. Η μέγιστη ικανότητα πρόσληψης οξυγόνου είναι ο βασικός δείκτης που δείχνει αν ένα άτομο έχει καλή αερόβια κατάσταση.
Η συστηματική άσκηση βελτιώνει σημαντικά το καρδιαγγειακό σύστημα, με αποτέλεσμα και τη βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής αντοχής ή της αερόβιας ικανότητας.
Παραδείγματα αερόβιων δραστηριοτήτων είναι: η κολύμβηση, το τρέξιμο, το ποδήλατο, το περπάτημα (τουλάχιστον μία ώρα), η αεροβική (χαμηλής έντασης με μεγάλη διάρκεια) κ.ά. Για την αξιολόγηση της αερόβιας ικανότητας χρησιμοποιούνται πολλές μέθοδοι, που είναι άμεσα εξαρτώμενες από τις συνθήκες και το είδος της αερόβιας δραστηριότητας.
Μυϊκή δύναμη
Μυϊκή δύναμη είναι η δυνατότητα των μυών του σώματος να υπερνικήσουν μια αντίσταση στη μονάδα του χρόνου. Με απλά λόγια, είναι η ικανότητά σας να μεταφέρετε, να σηκώνετε, να σπρώχνετε ή να τραβάτε κάθε βαρύ φορτίο.
Υπάρχουν περίπου 400 μύες, προσκολλημένοι στον σκελετό και τους τένοντες, που αποτελούν το μυϊκό σύστημα. Η υψηλή αερόβια ικανότητα ενός ασκουμένου δεν συνεπάγεται ότι θα έχει και υψηλή μυϊκή δύναμη. Η δύναμη των μυών είναι ανεξάρτητη από το επίπεδο της αερόβιας ικανότητας.
Η βελτίωση της μυϊκής δύναμης επιτυγχάνεται με διαλειμματικές ασκήσεις με ή χωρίς αντίσταση, όπως για παράδειγμα οι ασκήσεις εδάφους, η προπόνηση με λάστιχα και βάρη. Παραδείγματα ασκήσεων τοπικής μυϊκής ενδυνάμωσης είναι: οι βυθίσεις στο δίζυγο για τα χέρια, οι κάμψεις χεριών με αλτήρες για δικεφάλους, τα πους-απς για το στήθος, τα ροκανίσματα για κοιλιακούς κ.ά.
Πέτρος Κωνστάντες
Personal trainer