Υπάρχει μια συγκεκριμένη συζήτηση που όλοι κάνουμε καθημερινά με τους δικούς μας ανθρώπους,
μερικές φορές και παραπάνω από μία φορά την ημέρα, η οποία μπορεί να δημιουργήσει απόσταση μεταξύ μας. Σε μερικές περιπτώσεις, αυτή η συζήτηση μπορεί να είναι εν μέρει υπεύθυνη για πολλές αποτυχημένες φιλίες και ερωτικές σχέσεις. Πολλές φορές δεν συνειδητοποιούμε καν ότι, στην πραγματικότητα, ο τρόπος που χειριζόμαστε καθημερινές ανεπίσημες συζητήσεις ωθεί τους ανθρώπους μας μακριά αντί να τους καλεί κοντά μας.
Για παράδειγμα, αν ρωτήσουμε κάποιο σημαντικό για εμάς άτομο «πώς είσαι σήμερα;» και η απάντηση που μπορεί να λάβουμε είναι «Αισθάνομαι πραγματικά πολύ αγχωμένος», τι θα λέγαμε χαρακτηριστικά στη συνέχεια της συζήτησης; Πολύ πιθανό να απαντούσαμε κάτι όπως: «Θα νιώθεις καλύτερα μέχρι αύριο», «Ήμουν κι εγώ αγχωμένος την περασμένη εβδομάδα. Να σου πω τι συνέβη…», «Συνέχεια αγχώνεσαι» κ.ά. Προσπαθώντας να γίνουμε καθησυχαστικοί ή στρέφοντας το θέμα προς τον εαυτό μας, ίσως προσπαθούμε να σχετιστούμε με έναν τρόπο. Και συνήθως δεν έχουμε σκοπό να γίνουμε απορριπτικοί με το να υπενθυμίζουμε στους ανθρώπους μας πόσο συχνά παραπονιούνται.
Όμως, όταν κάποιος μας εκφράζει πώς αισθάνεται κι εμείς είτε τον απορρίπτουμε, είτε τον υποτιμούμε, είτε αλλάζουμε θέμα, αυτό που στην πραγματικότητα κάνουμε –χωρίς πρόθεση τις περισσότερες φορές– είναι να μεταφέρουμε το παρακάτω μήνυμα:
«Δεν ενδιαφέρομαι για σένα και για το πώς αισθάνεσαι».
Το να αγνοούμε κατά αυτόν τον τρόπο τα συναισθήματα των αγαπημένων μας θα έχει πάντα μια αρνητική επίδραση στη μεταξύ μας σχέση.
Και να η εξήγηση:
Αυτό που οι περισσότεροι άνθρωποι επιθυμούν από μια σχέση είναι να αναγνωρίζονται, να λαμβάνουν κατανόηση και να γίνονται αποδεκτοί, ιδιαίτερα τα συναισθήματά τους. Το να αγνοούμε, ακόμη και ακούσια, τα αισθήματα των αγαπημένων μας, είναι καταστροφικό για τη σχέση μας. Στο μέλλον, το άτομο αυτό μπορεί να μη θελήσει να συζητήσει οτιδήποτε δικό του, συναισθηματικό και εσωτερικό, με εμάς, γιατί θα υποθέσει ότι δεν θέλουμε να ακούσουμε γι’ αυτό. Σε κανέναν δεν αρέσει να νιώθει βάρος ή ενόχληση. Μπορεί να μας απαντήσει σε μια ερώτηση όπως η παραπάνω «καλά…», αλλά η απάντηση μπορεί να απέχει κατά πολύ από αυτό που πραγματικά αισθάνεται.
Και μπορεί να γίνει ακόμα χειρότερο, και με την πάροδο του χρόνου να αρχίσει να απομακρύνεται όλο και περισσότερο. Δεν θα έρθει να μοιραστεί μαζί μας οτιδήποτε σημαντικό, δεν θα μας εμπιστευτεί τις πιο βαθιές σκέψεις του, θα αποφύγει να έχει οτιδήποτε πέρα από μια επιφανειακή συνομιλία μαζί μας. Και πριν το καταλάβουμε, μπορεί να σταματήσει να μας τηλεφωνεί ή να περνά να μας δει, κι εμείς θα μείνουμε με την απορία του τι μπορεί να συνέβη στη σχέση μας.
Οι σχέσεις εξελίσσονται ή διαβρώνονται ανάλογα με το πώς διαχειριζόμαστε τη «συναισθηματική στιγμή»
Υπάρχει ένα μικρό «μυστικό» που μας επιτρέπει να διατηρούμε την οικειότητα και την εγγύτητα στη ζωή μας και στις σχέσεις μας:
Η ικανότητά μας να δημιουργούμε μεγαλύτερη αγάπη και θετικά συναισθήματα στη σχέση μας με έναν άλλον άνθρωπο αρχίζει από τη στιγμή που γνωρίζουμε πώς να διαχειριζόμαστε τη «συναισθηματική στιγμή» όταν αυτή προκύπτει.
Η «συναισθηματική στιγμή» είναι όταν ο άνθρωπός μας μοιράζεται μαζί μας το πώς αισθάνεται. Δηλώσεις όπως «αισθάνομαι κουρασμένος / θλιμμένος / εκνευρισμένος / όχι ο εαυτός μου» κ.ά., αποτελούν στιγμές ευαλωτότητας και πραγματικά καλές ευκαιρίες να ενισχύσουμε την εγγύτητά μας με τον άνθρωπό μας.
Μια άλλη πλευρά αυτού του «μυστικού» είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι, εκφράζοντας το πώς νιώθουν, δεν θέλουν απαραίτητα να επιλύσουν εκείνη τη στιγμή το πρόβλημά μας ή να φτιάξουν το κέφι τους και να ευθυμήσουν. Θέλουν απλά να ακουστούν, να αναγνωριστούν και να λάβουν κατανόηση τα συναισθήματά τους.
Όταν αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα κάποιου, εκείνος έχει την αίσθηση ότι πραγματικά τον αποδεχόμαστε γι’ αυτό που είναι και για το τι περνάει. Νιώθει αποδεκτός. Αυτή η αίσθηση τον προσκαλεί να ανοιχτεί περαιτέρω, να χαλαρώσει και να μας εμπιστευτεί. Όταν απορρίπτουμε ή υποτιμούμε τα συναισθήματα κάποιου, τον ωθούμε στο να αναζητήσει αλλού την πραγματική αγάπη και οικειότητα.
Οι ευκαιρίες να έρθουμε πιο κοντά με τους ανθρώπους μας μπορούν να συμβούν σε 10 δευτερόλεπτα.
Μετά από τα παραπάνω, μπορεί να αναγνωρίσουμε ότι όντως διώχνουμε, ακούσια, με τον τρόπο μας, την οικειότητα και ίσως αναρωτηθούμε πώς μπορούμε να «επιδιορθώσουμε τη ζημιά» και να έρθουμε ξανά πιο κοντά με τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Στην πραγματικότητα, το μόνο που χρειάζεται είναι να το συνειδητοποιήσουμε και να αφιερώσουμε όχι παραπάνω από 10 δευτερόλεπτα στο να έρθουμε πιο κοντά, ανεξάρτητα από το πόσα χρόνια περάσαμε ωθώντας, κατά κάποιον τρόπο, τους άλλους μακριά μας.
Φυσικά, δεν αναφερόμαστε σε ένα προσποιητό ενδιαφέρον, αλλά σε ένα ειλικρινές και γνήσιο ενδιαφέρον που μπορεί να υπάρχει έτσι κι αλλιώς, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι να το εισπράξει και να το νιώσει και ο άνθρωπος απέναντί μας. Έχουμε όλοι μας την ικανότητα να απολαμβάνουμε βαθιά προσωπικές σχέσεις. Την επόμενη φορά που κάποιος δικός σας άνθρωπος μοιραστεί μαζί σας το πώς νιώθει, απλά αναγνωρίστε αυτό το συναίσθημα και ακούστε τον πραγματικά. Στη συνέχεια, παρακολουθήστε τη μαγεία να ξεδιπλώνεται…
Θεοδώρα Αναστασίου
Ψυχολόγος