(όταν οι υπολογιστές σε παρακολουθούν…)
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ, πόσο ειλικρινείς και αληθινές είναι οι αντιδράσεις ενός
φίλου σας, συγγενή ή αγαπημένου προσώπου στα λεγόμενά σας ή σε οποιοδήποτε εξωτερικό ερέθισμα; Ένα χαμόγελο είναι αληθινό ή μπορεί να είναι και διφορούμενο; Το πρόσωπο φανερώνει πάντοτε τα αληθινά μας συναισθήματα ή τελικά μπορεί να δίνει διαφορετική εντύπωση από αυτό που πραγματικά νιώθουμε σε συγκεκριμένες στιγμές και περιστάσεις;
Όλα αυτά τα ερωτήματα σε κάποιες παλιότερες εποχές αποτελούσαν αφορμή για σενάριο ταινίας επιστημονικής φαντασίας. Σήμερα όμως, με την ανάπτυξη συγκεκριμένων τεχνολογιών, ζούμε στην εποχή της «συναισθηματικής υπολογιστικής», όπως ακριβώς ονομάζεται ο τομέας αναγνώρισης συναισθημάτων από ηλεκτρονικές συσκευές.
Στο πλαίσιο αυτό η αμερικανική εταιρεία Affectiva με έδρα στη Μασαχουσέτη των ΗΠΑ ανέπτυξε ένα λογισμικό με σκοπό να ερμηνεύσει τις αντιδράσεις του προσώπου μέσω της αναγνώρισης των ανθρώπινων συναισθημάτων. Η εν λόγω τεχνολογία μέσω webcams «εγκλωβίζει» τις αντιδράσεις των χρηστών –γκριμάτσες, συνοφρυώματα και διάφορα συναισθήματα όπως έκπληξη, ενθουσιασμό, σύγχυση– ενώ παράλληλα μετρά όχι μόνο τους καρδιακούς παλμούς, χωρίς το άτομο να είναι συνδεδεμένο με κάποιο μηχάνημα, αλλά και την πίεση αναλύοντας τη ροή του αίματος στο πρόσωπο.
Η εταιρεία έχει συγκεντρώσει πάνω από 20 εκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδοτήσεις για την ανάπτυξη του εν λόγω λογισμικού, το οποίο βασίζεται σε μια σειρά φωτογραφιών που σε αριθμό ξεπερνούν το 1,5 εκατομμύριο και αποτυπώνουν όλη την γκάμα συναισθημάτων. Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από webcams της εταιρείας και με την παράλληλη συγκατάθεση των ατόμων που συμμετείχαν στο όλο πρότζεκτ.
Χρησιμοποιώντας ένα λογισμικό που βασίζεται σε αλγόριθμους αναγνώρισης των ανθρώπινων συναισθημάτων η εταιρεία προσπαθεί να ερμηνεύσει τις συναισθηματικές αντιδράσεις των καταναλωτών, γρήγορα και με ακρίβεια.
Πελάτες της Affectiva είναι ήδη μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, όπως η PepsiCo, η Μars και η Unilever, που χρησιμοποιούν το λογισμικό με σκοπό να τεστάρουν τις αντιδράσεις του κοινού σε διαφημίσεις και προωθητικά μηνύματα.
Το συγκεκριμένο λογισμικό έχει ερμηνεύσει με επιτυχία σε διάφορες περιστάσεις τα συναισθήματα του κοινού. Μία από αυτές υπήρξε το πολιτικό debate μεταξύ του νυν Προέδρου των ΗΠΑ Obama και του αντιπάλου του Romney.
Ήδη οι New York Times, με άρθρο τους, σημειώνουν το ζήτημα ηθικής τάξης που εγείρεται με τη συγκεκριμένη εφαρμογή και έχει να κάνει με την άμεση παραβίαση της ιδιωτικότητας του χρήστη. Η διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας Affectiva, Dr Rana el-Kaliouby, είναι καθησυχαστική, αφού το λογισμικό δεν έχει τη δυνατότητα καταγραφής των στιγμιότυπων αναγνώρισης, ενώ ζητάει πάντα τη συγκατάθεση του χρήστη.
Ανεξάρτητα όμως από αυτό το γεγονός, πόσοι από εμάς νιώθουν άνετα στην ιδέα ότι μέσω της συγκεκριμένης τεχνολογίας τα μηχανήματα θα μπορούν να αναλύουν τη συμπεριφορά μας και να καταλαβαίνουν τι πραγματικά σκεφτόμαστε;
Οι περισσότερο τολμηροί από εσάς μπορούν στο ακόλουθο link να δοκιμάσουν το demo της εν λόγω εταιρείας: http://www.affdex.com/technology/affdex-demo/.
Ίσως μια δοκιμή μπορεί να πείσει και τους περισσότερο επιφυλακτικούς.
Χρήστος Κουκοφίκης
M.A. in Cultural Management & Communication
