Ο Γιάννης και η Κατερίνα, ένα ζευγάρι σε μακροχρόνια σχέση,
κανονίζουν εδώ και καιρό τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Κανόνισαν τις άδειές τους, έκλεισαν εισιτήρια και ξενοδοχείο και ξεκίνησαν με το αυτοκίνητο γεμάτο βαλίτσες και την καρδιά τους γεμάτη προσδοκίες. Επιτέλους έφτασε ο καιρός για τις διακοπές από την καθημερινότητα, που περίμεναν εδώ και τόσο καιρό. Όμως, η πραγματικότητα ήταν διαφορετική από αυτό που είχαν στο μυαλό τους όταν ξεκινούσαν. Οι μισές ημέρες των διακοπών τούς βρήκαν τσακωμένους και αμίλητους.
Σας είναι γνώριμο το παραπάνω σενάριο; Όντως, δεν είναι κάτι σπάνιο. Έχει συμβεί σε όλους μας. Γιατί να συμβαίνει όμως αυτό το οξύμωρο, να ανυπομονούμε για τις κοινές διακοπές με τον σύντροφό μας και τελικά να καταλήγουμε τσακωμένοι; Οι λόγοι είναι πολλοί. Μερικοί από τους σημαντικότερους και συχνότερους είναι οι παρακάτω:
•Υψηλές προσδοκίες. Το διάστημα που μεσολαβεί πριν τις διακοπές σκεφτόμαστε πώς θα περάσουμε τις ημέρες μας και γεμίζουμε προσδοκίες. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Εξάλλου η μισή χαρά βρίσκεται στην αναμονή. Γίνεται όμως κακό όταν γινόμαστε δέσμιοι των προσδοκιών μας και οποιαδήποτε απόκλιση από αυτές εξισώνεται αυτομάτως στο μυαλό μας με «αποτυχία». Σχεδόν πάντα εξάλλου τα πράγματα δεν εξελίσσονται ακριβώς όπως τα φαντασιωνόμαστε.
•Προσδοκίες και προτεραιότητες που δεν συμβαδίζουν μεταξύ τους. Ακριβώς όπως εμείς γεμίζουμε προσδοκίες άλλο τόσο συμβαίνει και στον σύντροφό μας. Συχνά αυτές δεν συμβαδίζουν απόλυτα και μάλιστα μπορεί και να συγκρούονται. Για παράδειγμα, εγώ μπορεί να ονειρεύομαι να βρίσκομαι όλη μέρα σε μια παραλία, ενώ ο σύντροφός μου ήδη σκέφτεται πώς θα περάσουμε τις ημέρες μας εκεί, πού θα πάμε, τι θα κάνουμε και πώς θα καταφέρουμε να επισκεφθούμε όλα τα μέρη και τις παραλίες του νησιού.
•Ανομολόγητα «θέλω» και επιθυμίες. Συμβαίνει συχνά να μην εκφράζουμε άμεσα και ειλικρινά αυτό που θέλουμε και επιθυμούμε καθώς μας διακατέχει η δυσλειτουργική σκέψη ότι ο άλλος «οφείλει» να καταλάβει από μόνος του τι είναι αυτό που θέλουμε. Συνήθως βέβαια αυτό δεν συμβαίνει οπότε καταλαβαίνετε τα επακόλουθα προβλήματα. Εμείς δείχνουμε τη δυσαρέσκειά μας εξωλεκτικά, κάνουμε «μούτρα», ο άλλος κάνει διάφορες υποθέσεις γι’ αυτό και τα «Τι έχεις;», «Τίποτα» δίνουν και παίρνουν. Και κάπως έτσι αρχίζουν οι τσακωμοί, όπου κανείς δεν θυμάται εκ των υστέρων πώς και γιατί ξεκίνησαν.
•Σοβαρά προϋπάρχοντα προβλήματα. Προβλήματα που υπάρχουν ήδη στη σχέση και στη ρουτίνα της καθημερινότητας αποφεύγονται να συζητηθούν και να αντιμετωπιστούν και «θάβονται» κάτω από το χαλί, τις ημέρες των διακοπών, όπου περνάμε όλη την ώρα με το σύντροφό μας, κάνουν την εμφάνισή τους.
Και τώρα τι κάνουμε;
•Δεν αφήνουμε τις προσδοκίες μας να μας επηρεάσουν τη διάθεση. Προσπαθούμε να είμαστε ευέλικτοι και να προσαρμοζόμαστε στις εκάστοτε συνθήκες. Εξάλλου, το να μην ικανοποιηθούν οι προσδοκίες μας δεν σημαίνει ότι τα πράγματα είναι χειρότερα, μπορεί να είναι πολύ καλύτερα από ό,τι περιμέναμε!
•Μοιραζόμαστε τις προσδοκίες μας με τον σύντροφό μας και προσπαθούμε να τις εξισορροπήσουμε με τις δικές του. Οι διακοπές είναι πολύ σημαντικές ώστε να γεμίσουμε τις «μπαταρίες» μας και να επανέλθουμε στις υποχρεώσεις μας ανανεωμένοι. Χρειάζεται σεβασμός στα «θέλω» μας αλλά και στα «θέλω» του συντρόφου μας. Για παράδειγμα, συμφωνούμε ότι κάποιες μέρες θα τις περάσουμε στην παραλία μην κάνοντας τίποτε άλλο και κάποιες άλλες θα εξερευνήσουμε τα μέρη του νησιού. Ή, γιατί όχι, κάποιες ώρες τις ημέρας να χωριστούμε και να κάνει ο καθένας κάτι που του αρέσει. Αυτά προϋποθέτουν να τις μοιραστούμε μεταξύ μας.
•Εκφράζουμε ελεύθερα, ξεκάθαρα και με ειλικρίνεια αυτό που σκεφτόμαστε και επιθυμούμε. Μην περιμένουμε ότι ο άλλος θα μαντέψει εύκολα αυτό που σκεφτόμαστε, ούτε οφείλει να το κάνει. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να προλάβουμε πολλούς τσακωμούς και εντάσεις και να έρθουμε πιο κοντά ο ένας στον άλλον. Προσπαθήστε να εκφράζεστε στο πρώτο πρόσωπο, με εκφράσεις όπως «νιώθω…», «αισθάνομαι…» και όχι στο δεύτερο, π.χ. «εσύ πάντα έτσι ήσουν…». Είναι λογικό ότι ο άλλος αμέσως θα αμυνθεί και η συζήτηση δεν θα οδηγήσει πουθενά.
•Δεν παίρνουμε σημαντικές αποφάσεις τις ημέρες των διακοπών. Οι διακοπές μπορεί να μας βοηθήσουν να εντοπίσουμε κάποια προβλήματα, που στη ρουτίνα της καθημερινότητας ίσως να μην είχαμε συνειδητοποιήσει. Τα κρατάμε στην άκρη του μυαλού μας, προσπαθούμε να χαλαρώσουμε και να διασκεδάσουμε και επιστρέφοντας τα συζητάμε και σκεφτόμαστε πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης. Και σίγουρα ένας από αυτούς δεν πρέπει να είναι να τα κρύψουμε και πάλι κάτω από το «χαλί» γιατί με την πρώτη ευκαιρία θα κάνουν την επανεμφάνισή τους. Σε κάποιες περιπτώσεις, η βοήθεια από έναν ειδικό στη θεραπεία ζεύγους, μπορεί να αποβεί πολύτιμη.
Χαλαρώστε, ζήστε τη στιγμή, αφήστε στην άκρη την ανάγκη για προγραμματισμό και έλεγχο. Ανατρέξτε στο παρελθόν, ίσως διαπιστώσετε ότι κάποιες από τις πιο δυνατές αναμνήσεις σας προέκυψαν από στιγμές απρόσμενες και αυθόρμητες! Ας αφήσουμε χώρο σε αυτές τις στιγμές!
Καλές διακοπές!
Θεοδώρα Αναστασίου
Ψυχολόγος
