Το παιχνίδι είναι πολύ σημαντικό για την ανάπτυξη του παιδιού, καθώς μέσα από αυτό ξεδιπλώνονται όλες οι ικανότητές του. Ερεθίζεται η φαντασία του, εξασκείται η σωματική του δύναμη, η ικανότητα του να σκέφτεται, να συνδυάζει, να αποφασίζει μόνο του, να γνωρίζει τους κανόνες στο ομαδικό παιχνίδι, να λέει την αλήθεια, να μαθαίνει να μοιράζεται, να συγκρίνει, να συναναστρέφεται, να γίνεται αλτρουιστής, να ανακαλύπτει τον κόσμο και, φυσικά, να κερδίζει με αυτόν τον τρόπο την αυτοπεποίθησή του. Να κοινωνικοποιείται, όπως θα λέγαμε, με άλλα λόγια.
Ποιο θεωρείται κατάλληλο παιχνίδι;
Ένα παιχνίδι πρέπει να εκπληρώνει τις ανάγκες του παιδιού ανάλογα με την ηλικία του. Έτσι:
o Ένα νήπιο ηλικίας μέχρι 2 ετών χρειάζεται παιχνίδια που να μπορούν να στηθούν, χωρίς μυτερές γωνίες, ξύλινους κύβους ή αυτοκινητάκια, πλαστικά ή άλλα αντικείμενα που να μπορούν να κάνουν απλές συνθέσεις, παιχνίδια με ήχο και χρώμα που απευθύνονται σε διαφορετικές αισθήσεις, γενικώς αντικείμενα που όταν πέφτουν να μη διαλύονται.
o Για παιδάκια ηλικίας 3-4 ετών ιδανικά είναι τα πρώτα εικονογραφημένα με όμορφες φωτογραφίες βιβλία, κούκλες που τις ντύνουν και γδύνουν, κατασκευές με σπιτάκια, οικογένειες ζώων, παζλ, δημιουργικά υλικά όπως νερομπογιές, κηρομπογιές, μαρκαδόρους και οχήματα με πετάλια, ποδηλατάκι, κουνιστό αλογάκι.
o Από το 4ο έτος της ζωής του το παιδί αξιοποιεί την κινητικότητά του παίζοντας με μπάλα ή ένα ποδηλατάκι με βοηθητικές ρόδες που είναι σε αυτή την ηλικία, μαζί με τις κούκλες ή το αγαπημένο του ζωάκι, τα καλύτερά του παιχνίδια. Επίσης διαλέξτε μαριονέτες και κουκλοθέατρο, σετ με ζώα της φάρμας, του δάσους κ.λπ., μουσικά όργανα, παιχνίδια που προάγουν τις πνευματικές ικανότητες, παιχνίδια που βοηθούν στην εκμάθηση ανάγνωσης και αριθμητικής, μέσα συγκοινωνίας, ηλεκτρικά και τηλεκατευθυνόμενα παιχνίδια.
o Για παιδιά σχολικής ηλικίας διαλέξτε ηλεκτρονικά παιχνίδια, επιτραπέζια, σετ για χειροτεχνίες, σετ για κατασκευές, σετ για πειράματα, τηλεσκόπιο, σετ για επιστημονικές παρατηρήσεις, ποδήλατα.
Κοινωνικές και συναισθηματικές αξίες του παιχνιδιού
Με την επανάληψη ενός δυσάρεστου περιστατικού στο παιχνίδι μειώνεται η συγκινησιακή του επίδραση και κατά συνέπεια η ένταση, το άγχος και η αγωνία του παιδιού. Το παιδί μέσα από το παιχνίδι εκφράζει απωθημένες επιθυμίες. Αναπαριστά δυσάρεστα περιστατικά και τα ξεπερνάει μέσω του φανταστικού παιχνιδιού.
Στο παιχνίδι το παιδί μπορεί να δείξει συμπεριφορές που του έχουν απαγορευτεί στην καθημερινή του ζωή. Μέσα από το παιχνίδι το παιδί μιμείται τους μεγάλους και διευκολύνεται στην ταύτιση με αυτούς. Παίζει έντονα σκηνές της πραγματικής ζωής, φωνάζει, γελάει, διατάζει, απαγορεύει, του δίνεται η ευκαιρία να σκέφτεται, να αναπολεί σχέσεις και προηγούμενες εμπειρίες.
Επίσης, εκφράζει άμεσα τις επιθυμίες του και μπορεί να φέρει στην επιφάνεια τάσεις που δεν είναι κοινωνικά αποδεκτές.
Κάνει ανταλλαγή καθημερινών ρόλων της ζωής. Εκδηλώνει την ανάπτυξή του. Λύνει προβλήματα και πειραματίζεται προσπαθώντας να δώσει λύσεις. Το παιχνίδι του δίνει τη δυνατότητα να αισθάνεται επιτυχημένο.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε
o Χαρίζουμε το κατάλληλο παιχνίδι στην κατάλληλη στιγμή και όχι πολλά μαζί σε μια μέρα, π.χ σε μια γιορτή ή σε γενέθλια, κι αν αυτό συμβεί, τα παρουσιάζουμε στο παιδί λίγα λίγα, με τον καιρό.
o Οι γονείς πρέπει να αφιερώνουν έστω και λίγα λεπτά καθημερινά στα παιδιά παίζοντας μαζί τους.
o Το παιχνίδι στον ελεύθερο χώρο π.χ. σε κήπο, πάρκο, όπου αυτό είναι δυνατόν, δεν πρέπει να εμποδίζεται ή να περιορίζεται.
