Τα τελευταία χρόνια, ακούμε όλο και περισσότερο τον όρο «αγάπη εαυτού/self-love» τονίζοντας ότι πρέπει να αγαπάμε τον εαυτό μας. Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η αγάπη του εαυτού είναι μια εγωιστική, εγωκεντρική διάθεση και λανθασμένα στρέφονται προς αυτό το συμπέρασμα.
Συχνά, πιστεύουμε ότι αγάπη σημαίνει βάζω εμένα πίσω για να είναι ο άλλος καλά, καταπατώντας τις επιθυμίας μας, τις ανάγκες μας και την αυταξία μας! Είναι πολύ πιεστικό και μας δημιουργεί άσχημα συναισθήματα, όπως άγχος, θλίψη, χαμηλή αυτοεκτίμηση, εξάρτηση.
Οι άλλοι είναι πιο σημαντικοί από τον ίδιο μας τον εαυτό. Γνωρίζουμε ότι αυτή η προσέγγιση οδηγεί σε προβληματικές σχέσεις και χάνουμε τον ίδιο τον εαυτό μας. Πρώτα πρέπει να αγαπήσουμε εμάς για να μας αγαπήσουν σωστά οι άλλοι. Αυτό είναι μια προσέγγιση που καλό θα ήταν να διοχετεύσουμε και στα παιδιά. Η καλύτερη μάθηση στα παιδιά είναι η μίμηση των προτύπων, που αρχικά είναι οι γονείς.
Το να αγαπάμε τον εαυτό μας σημαίνει αρχικά να τον γνωρίσουμε. Να γνωρίσουμε πρώτα εμάς, να ανακαλύψουμε τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας, τα δυνατά και πιο αδύναμα, τι μας αρέσει και τι όχι, τι επιθυμούμε από τη ζωή.
Αγάπη εαυτού σημαίνει αυτοσεβασμός. Σέβομαι τον εαυτό μου και τον προστατεύω. Ξεκινάει από μένα. Αν δεν σεβόμαστε τον ίδιο μας τον εαυτό, πώς περιμένουμε να μας σεβαστούν οι άλλοι; Απαιτούμε κάτι που οι ίδιοι δεν προσφέρουμε σε εμάς.
Ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της αγάπης εαυτού είναι η αποδοχή και είναι ίσως ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια που συναντάμε όταν εστιάζουμε στον άνθρωπο. Η πιο σκληρή αντιμετώπιση είναι αυτή που έχουμε εμείς με τον ίδιο μας τον εαυτό. Είμαστε οι πιο αυστηροί κριτές, εστιάζουμε στις αδυναμίες μας, στις αποτυχίες μας, στο τέλειο που όσο δεν το φτάνουμε σηματοδοτεί ότι δεν είμαστε αρκετοί. Συγκρίνουμε συνέχεια τον εαυτό μας και αυτό μας πληγώνει. Δυσκολευόμαστε να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για κάτι που έγινε ή δεν έγινε.
Δεν θα βελτιωθούμε με αυτήν τη μέθοδο. Ό,τι και να γίνει, πρέπει να θυμόμαστε πως δεν είμαστε τέλειοι, και λάθη θα γίνουν και απογοητεύσεις θα βιώσουμε. Είναι θέμα αντίληψης, από ποια οπτική γωνία θελει να βλέπει κανείς μια κατάσταση. Μπορούμε να μάθουμε καλύτερα τον εαυτό μας μέσα από μια αποτυχία, να μας κάνει καλύτερους προσπαθώντας ξανά ή ανακαλύπτοντας έναν άλλο τρόπο να φτάσουμε τον στόχο μας. Η αποτυχία δεν γίνεται η ταυτότητά μας. Είναι η εμπειρία που μας ωριμάζει.
Ο εσωτερικός διάλογος που έχουμε με τον εαυτό μας συχνά είναι προσβλητικός και δεν έχει νότες ενθάρρυνσης και κατανοήσης. Για σκεφτείτε το λίγο: Μήπως έχει γίνει δεύτερη φύση; Είναι πλέον αυτόματη διαδικασία. Το μυαλό κατακλύζεται με αρνητικά σχόλια και σενάρια που καταλήγουμε να τα πιστεύουμε εμείς οι ίδιοι.
Για παράδειγμα, μπορεί να λέμε ότι δεν είμαστε τόσο δυνατοί, έξυπνοι, ικανοί, όμορφοι, τυχεροί κτλ. Χρησιμοποιούμε πολύ το «δεν». Βάζουμε ετικέτες οι οποίες «σκοτώνουν» την αυτοεκτίμησή μας και ρίχνουν σε χαμηλά επίπεδα την αυτοπεποίθησή μας και τα «θέλω» μας.
Τωρα έρχεται η ερώτηση που κάνουμε συχνά στην ψυχοθεραπεία για να δει το άτομο την ποιότητα του εσωτερικού διαλόγου του: «Θα μίλαγες ποτέ με τον τρόπο αυτό στο παιδί σου ή σε κάποιον που αγαπάς πολύ;» Η απάντηση είναι: «Όχι». Γιατί το κάνουμε στον εαυτό μας; Είμαστε κατώτερης σημασίας; Δεν αξίζουμε σεβασμό, αγάπη και κατανόηση που να πηγάζει από μέσα μας; Φοβόμαστε ότι αν απομακρύνουμε τον σκληρό, ψυχρό εαυτό μας, θα αποτύχουμε; Το προσωπικό αόρατο «μαστίγιο» είναι η τεχνική της επιτυχίας και ευτυχίας;
Προφανώς και δεν χρησιμεύει μια τέτοιου είδους αντιμετώπιση. Δείξτε προσοχή στον εσωτερικό σας διάλογο. Στραφείτε σε πιο ευγενικούς εσωτερικούς διαλόγους για όλα. Είμαστε άνθρωποι και όχι ένα καλά προγραμματισμένο ρομπότ. Κάντε την ενδοσκόπησή σας.
Υπογραμμίζω ότι πρέπει να δοκιμάσουμε μιαν άλλη προσέγγιση, που έχει άλλα χαρακτηριστικά. Αγκαλιάζουμε τον εαυτό μας εσωτερικά. Τον αποδεχόμαστε όπως είναι και είμαστε ευγνώμονες. Μόνο όταν χάσουμε κάτι το εκτιμάμε, όχι μόνο τους ανθρώπους και πράγματα έξω από εμάς, αλλά και για τον ίδιο μας τον εαυτό. Με αγάπη, σεβασμό και κατανόηση να ακούσουμε ό,τι είναι αυτό που θελουμε να βελτιώσουμε και να μεταλλάξουμε. Να δείξουμε την αγάπη αυτή μέσα από τη φροντίδα που δίνουμε καθημερινά στην ψυχή και στο σώμα μας.
Στις καθημερινές συνήθειες κρύβεται η φροντίδα. Δώστε στο σώμα σας αγάπη με το να το προσέχετε και να το θαυμάζετε για όλα όσα κάνει για να είστε λειτουργικοί. Αγκαλιάστε όλα τα συναισθήματά σας, είναι ο πιο πλούσιος κόσμος και βρίσκεται μέσα σας. Προστατέψτε τον θησαυρό που είστε και απομακρύνετε ό,τι είναι τοξικό για εσάς. Ακούστε το ένστικτό σας όταν σας μιλάει. Υπάρχει, μην το αμφισβητείτε.
Συμφιλιωμένοι με τον εαυτό σας, θα καταφέρετε να βρείτε την ηρεμία, την ευτυχία και την πρόοδο που επιθυμείτε, χαρίζοντας σε εσάς την πιο αυθεντική και γεμάτη αγάπη ζωή που πηγάζει και ανθίζει όλο και περισσότερο από μέσα σας.
Μίνα Κάνταρου, MA
Ψυχολόγος