της Γιούλης Μπούρα
Αν αισθάνεστε εξαντλημένοι, υποτονικοί και ακόμη και οι απλές εργασίες σάς φαίνονται υπερβολικά δύσκολες για να τις ολοκληρώσετε ή αν είστε υπερβολικά αγχωμένοι και θυμώνετε ή απογοητεύεστε εξαιρετικά γρήγορα, μπορεί να βιώνετε επαγγελματική εξουθένωση.
Το burnout ή αλλιώς η επαγγελματική εξουθένωση είναι μια κατάσταση συναισθηματικής, νοητικής και συχνά σωματικής εξάντλησης που προκαλείται από παρατεταμένο ή επαναλαμβανόμενο στρες. Αν και συχνά συνδέεται με μια αγχωτική εργασία, η επαγγελματική εξουθένωση μπορεί να επηρεάσει πολλούς τομείς της ζωής σας και να προκαλέσει ακόμη και προβλήματα υγείας.
Το burnout δεν είναι απλώς αποτέλεσμα της πολύωρης εργασίας ή της ενασχόλησης με πολλά καθήκοντα, αν και αυτά παίζουν ρόλο. Ο κυνισμός, η κατάθλιψη και ο λήθαργος που χαρακτηρίζουν την επαγγελματική εξουθένωση εμφανίζονται συχνότερα όταν ένα άτομο δεν έχει τον έλεγχο του τρόπου εκτέλεσης μιας εργασίας, στη δουλειά ή στο σπίτι, ή όταν καλείται να ολοκληρώσει καθήκοντα που έρχονται σε σύγκρουση με την προσωπική του αντίληψη.
Η επαγγελματική εξουθένωση εμφανίζεται με διαφορετικό τρόπο στον καθένα, και μπορεί να σας επηρεάσει σωματικά, πνευματικά και συναισθηματικά. Η κόπωση είναι βασικό σύμπτωμα του burnout και μπορεί να επηρεάσει όλους τους τομείς της ζωής σας. Μπορεί να αισθάνεστε ότι θέλετε να κοιμάστε συνέχεια ή να διαπιστώνετε ότι ακόμη και οι απλές εργασίες χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ολοκληρωθούν.
Αισθήματα κυνισμού ή αρνητικότητας απέναντι στην εργασία είναι επίσης συμπτώματα τα οποία λαμβάνουν χώρα σε δύο στάδια. Οι Maslach και Jackson (1981) αναφέρουν ότι οι εργαζόμενοι που βιώνουν επαγγελματική εξουθένωση προσπαθούν αρχικά να απομακρυνθούν από την εργασία τους. Χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ανταποκριθούν σε αιτήματα εργασίας, πηγαίνουν στο γραφείο λιγότερο συχνά και ασχολούνται λιγότερο με τη δουλειά. Αν δεν ελεγχθεί αυτή η κατάσταση, ενεργοποιείται το δεύτερο στάδιο της επαγγελματικής εξουθένωσης, όπου οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν αισθήματα αρνητικότητας και κυνισμού απέναντι στην εργασία τους.
Τα συμπτώματα του burnout μπορεί συχνά να μοιάζουν με τα συμπτώματα πιο σοβαρών ιατρικών καταστάσεων. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν διαταραχές της διάθεσης που σχετίζονται με την ψυχική υγεία. «Συχνά, η επαγγελματική εξουθένωση και η κατάθλιψη μπορεί να αντικατοπτρίζουν η μία την άλλη» εξηγεί ο Dr. Borland. «Ωστόσο, η κατάθλιψη είναι μια διαγνώσιμη κατάσταση ψυχικής υγείας, ενώ η επαγγελματική εξουθένωση δεν είναι».
Αυτή δεν είναι η μόνη διαφορά. Σε αντίθεση με την κατάθλιψη, η επαγγελματική εξουθένωση τείνει να είναι μια αντίδραση σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον ή κατάσταση –ας πούμε, να εργάζεστε περισσότερες ώρες από το συνηθισμένο ή να αντιμετωπίζετε κάτι συγκεκριμένο που συμβαίνει στη ζωή σας.
Η αναγνώριση της επαγγελματικής εξουθένωσης είναι συχνά το πρώτο βήμα για την κατάρτιση ενός σχεδίου ανάκαμψης.
Για την αντιμετώπιση της υπερκόπωσης και του burnout δοκιμάστε τις παρακάτω τακτικές:
- Θέστε όρια και δώστε προτεραιότητα στην ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής
- Εφαρμόστε την αυτοφροντίδα
- Κάντε διαλείμματα και διακοπές
- Αναζητήστε κοινωνική υποστήριξη
- Διαχειριστείτε τον φόρτο εργασίας σας
- Εξερευνήστε τεχνικές ενσυνειδητότητας και χαλάρωσης
- Ζητήστε επαγγελματική βοήθεια
- Υποστηρίξτε την αλλαγή στην εργασία σας
Πηγές